Chỉ số VIX – Một thước đo rủi ro của thị trường trong tương lai, cùng tâm lý sợ hãi của nhà đầu tư. Thông qua 2 yếu tố này sẽ cho biết chính xác thị trường có đang thực sự ổn định hay không? Nhưng để kiểm chứng mức độ chính xác của VIX thì đừng bỏ qua bài viết sau đây nhé!
- Chơi chứng khoán là gì? Vì sao nên trader chứng khoán ngay
- Chứng khoán bị kiểm soát là gì và cách nhận biết
- Chứng khoán chứng quyền là gì, tìm hiểu thông tin về chứng khoán
- Chứng khoán cơ bản dành cho người mới giao dịch
- Chứng khoán khả mại là gì? Thông tin về chứng khoán khả mại
Chỉ số VIX là gì?

Chỉ số VIX có tên tiếng Anh là CBOE Volatility Index và được viết tắt là VIX. Đây là một chỉ số thị trường theo thời gian thực và phản ánh mức độ biến động của thị trường trong tương lai.
CBOE Volatility Index được phát triển bởi sàn giao dịch quyền chọn Chicago – Chicago Board Option Exchange (CBOE). Xuất phát từ quyền chọn của chỉ số S&P 500, thông qua VIX sẽ biết chính xác được mức độ rủi ro trên thị trường, cùng tâm lý sợ hãi của trader.
Chính vì thế, chỉ số VIX còn có tên gọi khác là “Thước đo nỗi sợ hãi – Fear Gauge hay chỉ số của nỗi sợ – Fear Index.
Thường, các nhà đầu tư, chuyên gia phân tích, nhà quản lý danh mục đầu tư sẽ nghiên cứu, xem xét giá trị của VIX để đo lường mức độ dao động cùng nỗi sợ hãi, căng thẳng của thị trường trước khi đưa ra lựa chọn giao dịch.
Nguồn gốc của chỉ số VIX
Chỉ số VIX là chỉ số được nghiên cứu bởi Menachem Brenner và Dan Galai. Trong bài báo năm 1989, Brenner và Galai đã đề xuất việc tạo các chỉ số biến động. Bắt đầu với chỉ số biến động thị trường chứng khoán, sau đó là thị trường Forex và lãi suất.
Chỉ số biến động đầu tiên được đề xuất có tên là chỉ số Sigma. Chỉ số này thường xuyên được cập nhật và dùng làm cơ sở cho các hợp đồng tương lai và quyền chọn. Chỉ số biến động sẽ đóng vai trò giống như các chỉ số thị trường quyền chọn và hợp đồng tương lai trên chỉ số.
Năm 1992, CBOE đã thuê nhà tư vấn Bob Whaley để tính toán giá trị của các chuyển động trên thị trường chứng khoán dựa trên công trình lý thuyết này. Whaley sử dụng chuỗi dữ liệu trong thị trường quyền chọn chỉ số và cung cấp cho CBOE các phép tính VIX hàng ngày từ tháng 1 năm 1986 đến tháng 5 năm 1992.
Giá trị VIX hiện tại tham chiếu đến sự thay đổi hàng năm dự kiến trong S&P 500 trong 30 ngày tới, được tính toán từ lý thuyết quyền chọn và dữ liệu thị trường quyền chọn hiện tại.
Nói một cách đơn giản, VIX là một chỉ số biến động bắt nguồn từ các quyền chọn S&P 500 đo lường sau 30 ngày kể từ ngày đó, với giá của mỗi quyền chọn đại diện cho kỳ vọng của thị trường về sự biến động trong 30 ngày tới.
Việc xây dựng chỉ số VIX cung cấp một thước đo về sự biến động của thị trường dự kiến. Cụ thể, đó là kỳ vọng về xu hướng thị trường chứng khoán gần nhất.
Ý nghĩa của chỉ số VIX trên thị trường

Đối với những sản phẩm tài chính như chứng khoán thì mức độ dao động – Volatility chính là một thước đo hoàn hảo để mô tả sự chuyển động của giá đã được quan sát trong một khoảng thời gian. Nếu giá biến động càng mạnh thì độ dao động cũng sẽ càng cao và ngược lại.
Trong các lĩnh vực đầu tư, độ dao động được xem là một chỉ số phản ánh mức độ lớn hay nhỏ trong chuyển động của giá cổ phiếu, chỉ số lĩnh vực hay chỉ số thị trường. Đơn giản chỉ số VIX chính là một đại diện cho mức độ rủi ro có liên quan đến loại cổ phiếu, nhóm ngành hay thị trường bất kỳ nào đó.
Việc có một thước đo định lượng chuẩn xác cho mức độ dao động sẽ giúp cho nhà giao dịch so sánh các xu hướng giá một cách khả thi và đánh giá rủi ro có liên hệ đến các mã cổ phiếu, ngành nghề hay thị trường đầu tư khác nhau.
Như vậy, chỉ số VIX là hệ thống công cụ đầu tiên được phát triển bởi sàn giao dịch quyền chọn Chicago và được tạo thành từ quyền chọn chỉ số S&P 500 giúp đo lường mức độ khả thi của thị trường ở tương lai, nên được xem là một chỉ báo hàng đầu của thị trường chứng khoán Hoa Kỳ.
VIX ra mắt thị trường lần đầu tiên vào năm 1993, cho đến thời điểm hiện tại, chỉ số VIX đã dần trở thành một thước đo đáng tin cậy và được áp dụng phổ biến trên toàn thế giới, về việc mô tả mức độ dao động của thị trường tài chính ở Mỹ.
Công thức tính chỉ số VIX
VIX 30 ngày sẽ có sự biến động và nhà giao dịch cần biết sự thay đổi này. Công thức tính chỉ số VIX như sau:

Trong đó:
- Τ là số ngày trung bình trong một tháng thường là 30 ngày
- R là tỷ lệ không có rủi ro
- F là giá kỳ chuyển tiếp trên S&P 500 trong thời hạn 30 ngày
- P(K) là giá cho lệnh Put tại giá đặt trước K trong thời gian đáo hạn là 30 ngày
- C(K) là giá cho lệnh Call tại giá đặt trước K trong thời gian đáo hạn là 30 ngày
Cách sử dụng chỉ số VIX trên thị trường chứng khoán
Về cơ bản, chỉ số VIX là thước đo nỗi sợ hãi của các nhà đầu tư nên khi giá trị của chỉ số tăng lên cũng có nghĩa là thị trường đang có xu hướng giảm xuống và ngược lại.
Tuy nhiên, công cụ này sẽ cung cấp tín hiệu báo ngược lại với xu thế thị trường. Điển hình, giai đoạn thị trường đi ngang (Sideway) thì chỉ số VIX thường sẽ ít biến động hơn. Trong khi đó, xu hướng của thị trường hiển thị rõ ràng Uptrend – Tăng hay Downtrend – Giảm thì chỉ số VIX xuất hiện quá trình dao động lớn hơn.

Do đó, các trường hợp có thể xảy ra trên thị trường chứng khoán theo chỉ số VIX và biện pháp đối phó sẽ là:
- Khi chỉ số thị trường tăng và chỉ số VIX tăng: Một dấu hiệu cho thấy nguy cơ đảo chiều giảm sẽ xảy ra khi mức độ tăng của thị trường cùng nỗi sợ hãi đang dần tăng lên. Tình huống này cho thấy tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư khi thị trường sắp hình thành đỉnh trong thời gian ngắn hạn. Cho nên, trader cần xem xét để bán đi một số cổ phiếu.
- Khi chỉ số thị trường tăng và chỉ số VIX giảm: Một dấu hiệu của đà tăng có thể tiếp tục duy trì khi mức tăng của thị trường kèm theo tâm lý tự tin của nhà đầu tư. Điều đó cho thấy, nhà đầu tư có thể tiếp tục nắm giữ cổ phiếu và chờ đợi cơ hội tốt để thu lời.
- Khi chỉ số thị trường giảm và VIX tăng: Tình trạng khủng hoảng diễn ra khi tâm lý sợ hãi của nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường đang suy giảm. Nhà giao dịch nên giữ vững bình tĩnh để xem xét tình hình, cân nhắc đến việc bán cổ phiếu sớm để tránh bị thua lỗ.
- Khi chỉ số thị trường giảm và chỉ số VIX giảm: Thị trường đang trong trạng thái hồi phục khi đà đang giảm cùng tâm lý sợ hãi của nhà đầu tư ít đi. Một thời điểm tốt để nhà đầu tư xem xét mua vào cổ phiếu hay hình thức tham gia bắt đáy.
Tuy nhiên, cần chú ý: Chỉ số VIX chỉ mang tính tương đối chính xác mà thôi, nhà đầu tư cần xem xét thêm các yếu tố ảnh hưởng khác trên thị trường, để nhận định chuẩn xác hơn.
Sanuytin.com đã cung cấp các kiến thức hữu ích về chỉ số VIX và cách sử dụng hiệu quả chỉ số khi đầu tư chứng khoán. Mòng rằng, qua bài viết nhà đầu tư sẽ vận dụng linh hoạt, đem lại kết quả tốt cho mình. Chúc trader sẽ thành công nhé!