Chỉ số ROIC là một trong những yếu tố quan trọng nhất để các nhà đầu tư xem xét khi đánh giá hoạt động của một công ty cũng như thực hiện các khoản đầu tư tốt nhất trên thị trường chứng khoán. Vậy ROIC là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Chỉ số ROIC là gì?
ROIC là viết tắt của Return on Investmented Capital – Tỷ lệ hoàn vốn hoặc hiệu suất được sử dụng để tính tỷ lệ phần trăm lợi nhuận được tạo ra bởi vốn đầu tư của công ty. Đồng thời, chỉ tiêu này cho thấy công ty sử dụng vốn đầu tư hiệu quả như thế nào để tạo ra thu nhập.
Công thức tính hệ số ROIC
Trước khi tìm hiểu cách tính ROIC, đầu tiên các nhà đầu tư phải hiểu NOPAT là gì? Vốn đầu tư là gì?
ROIC = NOPAT/Vốn đầu tư
NOPAT là lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp trừ thuế thu nhập.
NOPAT = Thu nhập ròng – Cổ tức = EBIT (1 – t)
- Trong đó: EBIT (Earnings Before Interest and Taxes): Thu nhập trước lãi vay và thuế
Vốn đầu tư là tổng số vốn chủ sở hữu, cổ đông và người cho vay.
Vốn đầu tư = Vốn chủ sở hữu + Nợ – Tiền và các khoản tương đương tiền
ROIC bao nhiêu là tốt?
Các công ty thường có thể phân bổ vốn hiệu quả hơn so với các công ty có chỉ số ROIC cao. Tuy nhiên, để xác định ROIC tốt hay xấu, nhà đầu tư phải so sánh nó với chi phí vốn trung bình của doanh nghiệp (WACC). Cụ thể như sau:
- ROIC > WACC: Khi lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của công ty vượt quá giá vốn, điều đó có nghĩa là công ty đó đang sử dụng hiệu quả vốn của nhà đầu tư và tạo ra giá trị cho các cổ đông.
- ROIC < WACC: Khi lợi nhuận hoạt động của một công ty thấp hơn giá vốn, điều đó có nghĩa là công ty đang lãng phí tiền của các nhà đầu tư và làm giảm giá trị của cổ đông.
Sự khác biệt giữa ROIC và WACC của một công ty nhìn chung sẽ giảm dần theo thời gian khi các công ty khác tham gia thị trường và cạnh tranh để giành được lợi nhuận cao hơn. Hơn nữa, các nhà đầu tư có thể đánh giá chỉ số ROIC của một công ty so với mức trung bình của ngành và tương quan với các doanh nghiệp khác để xác định xem nó tốt hay xấu.
Khi ROIC của một công ty vượt quá mức trung bình của ngành và của các đối thủ cạnh tranh, công ty đó đã thiết lập một nền tảng vững chắc và thể hiện khả năng tiếp tục gia tăng giá trị thông qua tăng trưởng ổn định trong tương lai.
Theo các chuyên gia tài chính, ROIC 10% là mức tối thiểu để chứng minh rằng một doanh nghiệp đang phát triển và xứng đáng để đầu tư. Nếu ROIC của một công ty dưới 2%, thì công ty đó thiếu vốn để đầu tư vào các hoạt động phát triển trong tương lai.
Điểm khác biệt giữa chỉ số ROIC và ROCE
ROIC và ROCE đều là số liệu quan trọng để sử dụng khi so sánh các năm trước và các công ty. Tuy nhiên, hai chỉ số này có sự khác biệt đáng kể.
ROCE (Return on Capital Employed) là tỷ lệ thu nhập chia cho lượng vốn được sử dụng. Các nhà đầu tư sử dụng chỉ số này để đánh giá khả năng sinh lời và hiệu quả sử dụng vốn của một công ty.
ROCE = EBIT/Vốn sử dụng
Trong đó:
EBIT = Lợi nhuận thu được = Doanh thu – Chi phí giá vốn sản phẩm (chi phí hoạt động)
Vốn sử dụng = Tổng tài sản – Nợ ngắn hạn
Loại vốn được sử dụng làm mẫu số trong phép tính là điểm khác biệt quan trọng nhất giữa ROIC và ROCE. Trong đó, lợi nhuận hoạt động ròng được chia cho vốn đầu tư để tính ROIC và lợi nhuận hoạt động ròng được chia cho vốn sử dụng để tính ROCE.
Như vậy, chỉ số ROCE đo lường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, ngược lại chỉ số ROIC đo lường hiệu quả của tổng vốn đầu tư.
Một điểm khác biệt nữa là chỉ số ROCE thường sử dụng giá trị sổ sách sau thuế, trong khi chỉ số ROIC sử dụng số tiền trước thuế.
Những lưu ý khi sử dụng chỉ số ROIC
Để sử dụng chỉ số ROIC hiệu quả, các nhà đầu tư nên chú ý đến một số vấn đề sau:
- ROIC cao cho thấy công ty có thể tạo ra lợi nhuận cao và có lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ.
- ROIC thấp cho thấy tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư của doanh nghiệp không cao, do đó có thể doanh nghiệp đã sử dụng vốn không hiệu quả dẫn đến mức độ cạnh tranh trên thị trường thấp và rủi ro cao.
- Để áp dụng hiệu quả chỉ số ROIC, nhà đầu tư nên dựa vào các chỉ số khác như WACC, ROCE, ROE, ROI để có bức tranh và đánh giá chi tiết hơn về doanh nghiệp.
Sanuytin.com đã chia sẻ toàn bộ thông tin cần thiết về chỉ số ROIC. Đây là một chỉ số quan trọng mà các nhà đầu tư sử dụng để xác định giá trị của một cổ phiếu chất lượng cao. Tuy nhiên, ROIC nên được kết hợp với các chỉ số khác để có được đánh giá khách quan nhất về doanh nghiệp.
